Shakan
Surowiec: iglaste, liściaste, ozdobne
Charakterystyka: drzewko o pochylonym pniu
Sposób kształtowania: Ten styl zaliczany jest do łatwych ale urokliwych. Spotykany jest bardzo często w różnych wariantach i kompozycjach. Trzy odmiany shakan dają wiele możliwości tworzenia i sprawiają, że bonsaista nie jest tak mocno ograniczony zasadami kształtowania, jak choćby przy stylu hokidachi. Sho - shakan to bonsai o pniu lekko pochylonym w lewo lub w prawo. Chu - shakan jest drzewkiem o średnim nachyleniu pnia, natomiast Dai - shakan charakteryzuje się dużym nachyleniem w stosunku do podłoża. Jeśli zdecydujesz się na ten styl, pamiętaj, by szczególną uwagę zwrócić na ukształtowanie dolnych gałęzi. Muszą one być przeciwwagą dla skierowanego w przeciwną stronę pnia. To właśnie od nich w dużej mierze zależy harmonia całej kompozycji i wrażenie stabilności drzewka. Dobrym sposobem na uratowanie źle ukierunkowanego pnia jest wygięcie wierzchołka w przeciwną stronę. Jeśli i to nie pomoże można zatuszować kiepsko uformowany pień sadząc u jego podstawy miniaturową roślinę lub umieszczając tam interesująco wyglądający kamień.
Najłatwiejszym sposobem na prawidłowe pochylenie pnia jest posadzenie drzewka pod pewnym kątem w stosunku do podłoża, podobnie, jak to się dzieje w stylu moyogi. Wystające ponad ziemię korzenie należy przyciąć, a gałęzie formować według ciągu Fibonacciego (1-1-2-3-5-8-13 itd) na podstawie opisu wyszczególnionego w akapicie chokkan. Dobre efekty osiągniesz już po roku, dwóch.



Fukinagashi
Surowiec: iglaste, rzadziej liściaste
Charakterystyka: drzewko kształtowane porywistym wiatrem
Sposób kształtowania: Cały urok tego stylu polega przede wszystkim na dobrym wyważeniu kompozycji, czyli takim ukształtowaniu rośliny i dobraniu dodatków (miniaturowe rośliny, mech, pojemnik, kawałki skał), by całość sprawiała jak najbardziej naturalne wrażenie. Jeśli postanowiłeś ukształtować drzewko w ten właśnie sposób, masz do wyboru dwie odmiany stylu. Możesz uformować bonsai tak, jakby przez całe swoje życie było narażone na ciągłe działanie porywistego wiatru i złe warunki atmosferyczne albo jakby właśnie uderzył w nie silny podmuch. Jest to styl dość trudny dla początkującego bonsaisty, głownie ze względu na jego brak doświadczenia w kształtowaniu. Gałęzie w fukinagashi powinny być skierowane w jedną stronę i niezbyt gęsto rozmieszczone, aby było widać ich strukturę. Wygięcie pnia może być skierowane "pod wiatr" lub zgodnie z "podmuchem wiatru". Na efekty swojej pracy będziesz niestety musiał poczekać trzy do czterech lat, bo porządne kształtowanie pnia i gałęzi musi potrwać trochę czasu.



Bunjin
Surowiec: iglaste, rzadziej liściaste
Charakterystyka: drzewko rodem z japońskich drzeworytów
Sposób kształtowania:Swoją niezwykłą formę bonsai w stylu bunjin zawdzięczają przede wszystkim wielkiej fascynacji bonsaistów drzeworytami japońskimi i chińskimi, przedstawiającymi drzewa rosnące w ekstremalnych warunkach klimatycznych. Szczerze mówiąc nie wiem, czy zaliczyć tę formę do trudnych czy łatwych. W bunjin obowiązuje tylko jedna zasada. Mianowicie pierwsze gałęzie wyrastają na wysokości 2/3 pnia, który powinien być ciekawie ukształtowany. Pojemniki dla bonsai w tym stylu są małe, zazwyczaj okrągłe i finezyjnie zdobione. W przeciwieństwie do zasad obowiązujących w innych stylach, tu gałęzie mogą się krzyżować, nachodzić na siebie, okrążać pień. Wystarczy tylko popuścić wodze wyobraźni i stworzyć drzewko inne niż wszystkie, pełne natchnienia, melancholii i dramatyzmu. Nie bez kozery bunjin zwany jest stylem literackim.



Sokan i Soju
Surowiec: liściaste, iglaste, ozdobne
Charakterystyka: drzewko o dwóch pniach/dwa drzewka stykające się pniami u podstawy
Sposób kształtowania: Moje dwa ulubione style. Zestawiane razem z racji tego, że różni je tylko ilość wykorzystanych roślin, natomiast prowadzenie i pielęgnacja wyglądają tak samo. Jedyne spośród bonsai grupowych, wykorzystujące parzystą liczbę roślin. W soju używa się drzewek tego samego gatunku z racji identycznych potrzeb oświetlenia i nawożenia oraz porównywalnego sposobu wzrastania. W sokan niedopuszczalne jest wyrastanie gałązek poniżej rozwidlenia pnia. W obu stylach jedno z drzewek jest niższe od drugiego o taką wartość, o jaką jest od niego chudsze. Jeśli więc stosunek grubości pni jest jak 1:3, wysokość pierwszej rośliny powinna stanowić 1/3 wysokości drugiej. Gałęzie nie mogą się krzyżować ani zachodzić na siebie, a dolna gałąź mniejszego drzewka powinna wyrastać poniżej pierwszej gałęzi drzewka wyższego. Reszta zasad kształtowania odpowiada ciągowi Fibonacciego i układowi podanemu w opisie stylu chokkan Bonsai o dwóch pniach sadzi się często w owalnych pojemnikach.
O stylach Kabudachi i Netsuranari przeczytasz w pierwszym artykule na temat bonsai. Nie będę ich szerzej opisywać z racji małej ilości danych w literaturze oraz całkowitego braku własnych doświadczeń na tym polu.

Nie chodzi o to, byś bezwstydnie zżynał z czyichś pomysłów. Niech oglądanie zdjęć będzie raczej formą inspiracji. Popatrz na swoją roślinkę i spróbuj sobie wyobrazić, który ze stylów mógłbyś wykorzystać.